http://www.posta.com.tr/yazarlar/hakan-celik/suriye-konusunda-chp-ne-dusunuyor-2046641

Türkiye için dış politikadaki en kritik sorun Suriye. Bu ülkenin toprak bütünlüğü, terör örgütlerinin etkinliğinin ortadan kaldırılması ve göç dalgasının önlenmesi, Ankara’nın birinci derece öncelikleri arasında. Bu konuya Cumhuriyet Halk Partisi’nin nasıl baktığını, uzun bir diplomatik kariyere sahip olan emekli büyükelçi ve CHP Genel Başkan Yardımcısı Ünal Çeviköz ile konuştum.

● Türkiye bu aşamadan sonra ulusal güvenliğini sağlamak ve süreçte daha fazla zarar görmemek için hangi adımları atmalı?

İdlib’deki oyun planı eğer Suriye rejiminin İdlib’e bir askerî müdahalesi ile devam edecek ise ve Rusya ile İran da buna engel olmayacaklarsa 12 gözlemci misyonumuzun bulunduğu İdlib coğrafyasında Türkiye ile Suriye rejiminin sıcak çatışmaya yaklaşması ihtimali çok yüksek. Böyle bir tırmanmanın engellenmesinin yolu, Suriye rejimiyle meselenin barışçıl bir şekilde çözümünün imkânlarını aramak için diyalog içine girmektir.

● Türkiye İdlib’de yeni ve büyük bir göç dalgasıyla karşılaşırsa nasıl bir tutum içine girmeli?

Türkiye’nin söz konusu durumda öncelikli hedefi göç dalgasını önleyecek siyasi tutum sergilemek olmalıdır; çünkü Türkiye’nin bu defa karşılaşacağı, önceki gibi sivil halktan oluşan bir göç dalgası olmayacak, aralarında terör örgütü mensuplarının da bulunacağı bir göç dalgası olacaktır. Bu da ulusal güvenliğimiz için ciddi bir tehdit oluşturacaktır. İdlib’den gelecek olan göç dalgası ülkemiz için bir uyum/entegrasyon sorunu değil, bir güvenlik sorunudur.

● Irak ve Suriye’nin geleceğini orta vadede nasıl görüyorsunuz?

Orta Doğu’daki kanlı vekâlet savaşlarından en çok etkilenen iki devletten söz ediyoruz. Irak’a müdahale 2003 yılında yapıldı. On beş yıl oldu, ülke hâlâ istikrara kavuşamadı. Suriye’de ise iç karmaşa 2011 yılında başladı. Irak’ın geleceğinin teminatı, istikrarlı bir hükümet kurularak yeniden egemen bir devlet olarak yoluna devam etmesine bağlı. Orta vadede Orta Doğu’nun tümüne yansıyacak bir ortak güvenlik ve İşbirliği sürecinin başlatılması büyük önem taşıyor. Bunun için güven artırıcı önlemler ile başlamak, hükümet dışı unsurların silahlarından arındırılmasını sağlayarak onların topluma barışçı bir şekilde kazandırılmalarını hedeflemek gerekiyor. CHP’nin “Ortadoğu Barış ve İşbirliği Teşkilatı (OBİT)” önerisi bunu hedefliyor.

….

Ünal Çeviköz ile dış politikanın başka cepheleri hakkında da konuştuk. Onları da diğer yazımda aktaracağım.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Aşağıda belirtilen sorularımın Dışişleri Bakanı Mevlüt ÇAVUŞOĞLU tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasını saygılarımla arz ederim.

Ahmet Ünal ÇEVİKÖZ

 İstanbul Milletvekili

Uluslararası bir haber ajansına konuşan, Suriye’de kurulan ‘Ulusal Ordu’nun başındaki isim Albay Haitham Afisi “Ulusal Ordu’ya tüm destek yalnızca Türkiye’den geliyor. Başka ortak devlet yok”  açıklamalarında bulundu. Ayrıca Afisi, Türkiye’nin savaşçıların maaşlarının ödenmesi, lojistik destek ve ‘gerekli görülmesi durumunda silah yardımında’ bulunduğunu söyledi. Türkiye’nin rolünün yalnızca müttefik gördükleri Suriyeli muhalifleri desteklemekle kalmadığı, bölgede okullar, hastaneler inşa edildiği ve PTT’ye ait beş şube açıldığı belirtildi. Bu konuyla ilgili olarak;

1) Türkiye ne zamandan beri ‘Ulusal Ordu’ya destek vermektedir?

2) Ödemeler hangi para birimi üzerinden yapılmaktadır?

3) Türkiye’nin ‘Ulusal Ordu’ya destek vermesinin gerekçeleri nelerdir?

4) ‘Ulusal Ordu’ya yapılan maddi destek toplam ne kadardır? Kaç adet silah yardımı yapılmıştır, silahların türleri nelerdir?

5) Türkiye tarafından toplam kaç militanın maaşı ödenmiştir?

6) Yapılan yardımlar hangi kurumun bütçesinden karşılanmıştır?

7) Krizin eşiğinde olan ülkemizin sınır komşumuz olan üniter bir devletin, iç işlerini tehdit eden bir gruba destek vermesi doğru mudur?

8) Türkiye’nin ‘Ulusal Ordu’ya destek vermesi Uluslararası Hukuka uygun mudur?

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Ünal Çeviköz, ÖSO unsurlarının maaşlarını TL olarak ödenmesini istemediklerinin basına ve kamuoyuna yansıması sonucunda konuyla ilgili olarak Hazine ve Maliye Bakanı Berat ALBAYRAK tarafından yazılı olarak cevaplandırılması istemiyle soru önergesi verdi. Çeviköz, “Türk lirasının, iç savaş halinde olan bir devletin parasının karşısında bile değer kaybetmesine karşılık olarak hangi tedbirler alınacaktır?” dedi.

Emekli Büyükelçi Çeviköz’ün yönelttiği sorular şu şekilde;

Uluslararası haber ajanslarında yer alan bir habere göre Suriye’nin kuzeyinde Türkiye’nin kontrol ettiği Afrin-Cerablus bölgesinde üslenen Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) unsurlarının Türk lirasının, Suriye poundu karşısındaki değer kaybı nedeniyle maaşlarını TL olarak almak istemedikleri bilgisi yer almıştır.

Bu çerçeveden hareketle:

1) Türkiye Cumhuriyeti kendi vatandaşı olmayan kişilere maaş vermekte midir? Bu kişi ve kurumlar hangileridir? Herhangi bir ödeme yapılıyorsa bunun gerekçesi nedir?

2) Bu kişi ve kurumlara hangi tarihten itibaren maaş ödenmektedir?

3) ÖSO ya da bu gruplara bağlı silahlı oluşum üyelerine maaş verilmekte midir? Eğer ödeme yapılıyorsa gerekçesi nedir?

4) Hükümet olarak ÖSO ile ya da varsa diğer gruplarla kurulan işbirliğinin gerekçesi nedir?

5) Ödenen maaşlar hangi kurumun bütçesinden karşılanmaktadır ve kaç kişiye maaş verilmektedir?

6) Paralı ve silahlı bir gruba “Kuva-yı Milliye” benzetmesi yapmak Kuva-yı Milliye’ye saygısızlık değil midir?

7) Türk lirasının, iç savaş halinde olan bir devletin parasının karşısında bile değer kaybetmesine karşılık olarak hangi tedbirler alınacaktır?